Werknemer beschuldigt je van discriminatie? Aan jou als werkgever om tegenbewijs te leveren

Het Hof van Beroep van Brussel werpt in een arrest van 8 januari 2020 een actueel licht op de vraag naar bewijs in geval van discriminatie. Discriminatie is bijzonder moeilijk aan te tonen. Om die reden heeft de wetgever de bewijsvoering versoepeld door een systeem van verschuiving van de bewijslast. Het Hof van Beroep benadrukt dat het bestaan van het vermoeden van discriminatie niet te strikt mag worden beoordeeld.

Voor bewijs van discriminatie is er een omkering van bewijslast. Bij het inleiden van een zaak moet het slachtoffer de feiten kunnen aantonen die het bestaan van een discriminatie, verband houdend met een beschermd criterium, doen vermoeden. Eens het bestaan van dit vermoeden is bewezen, wordt de bewijslast omgekeerd en moet de verweerder aantonen dat er geen discriminatie is geweest.

Het Hof beslist dat het bestaan van dit vermoeden niet te strikt mag worden beoordeeld. Er mag geen bewijs van de discriminatie zelf aan het slachtoffer worden opgelegd. De discriminatiewet legt immers slechts de verplichting op om de feiten aan te tonen die het bestaan van discriminatie kunnen doen vermoeden. Uit een samenvoeging van feiten kan worden afgeleid dat er sprake is van een vermoeden van discriminatie.

Het Hof verwijst in het arrest naar Europese rechtspraak, onder meer het arrest CHEZ en het arrest MEISER, alsook naar een arrest van het Arbeidshof van Luik (Arbh. Luik, 13 september 2017, AR 2017/CL/4). Het Hof van Luik besloot in dat arrest dat een ontslag discriminerend was (gezondheidstoestand) doordat de ontslagreden onbekend bleef. De werkgever kon niet aantonen dat het ontslag zijn oorzaak vond in de organisatorische vereisten, noch in het gedrag van de werknemer.

Er wordt een beroep gedaan op de methode van samenvoeging van overeenstemmende aanwijzingen die het bestaan ervan kunnen doen vermoeden. Hiertoe kan het Hof gebruik maken van de vergelijkbaarheidstest. Het gelijkheidsbeginsel houdt immers in dat vergelijkbare gevallen gelijk behandeld worden en niet vergelijkbare gevallen verschillend behandeld kunnen worden.

Het slachtoffer in dit arrest leed op het moment van overname van de onderneming waar hij werkzaam was aan een ernstige ziekte waarvoor hij een zware behandeling kreeg. Bij de overname moest het slachtoffer opnieuw voor dezelfde kaderfunctie solliciteren. Ondanks uitstekende evaluaties, werd hij niet weerhouden. De onderneming bood hem geen nieuwe functie aan en ontsloeg de werknemer.

Het Hof vergeleek het slachtoffer met de kandidaat die weerhouden is voor de functie. Uit vergelijking met de kandidaat die werd weerhouden voor de functie, blijkt dat die laatste minder gekwalificeerd was voor de functie. Bovendien blijkt het openstellen van de functie in kwestie niet gerechtvaardigd. Gezien de werkgever geen verklaring kon bieden voor deze tegenstrijdigheden, werd er discriminatie op grond van de huidige of toekomstige gezondheidstoestand vastgesteld. De werkgever werd veroordeeld tot de betaling van een forfaitaire vergoeding van 6 maanden loon.

Bron: Arrest van Hof van Beroep van Brussel van 8 januari 2020.